เชี้ยนี่คือศิลปะเหรอวะ
เชี้ยนี่คือศิลปะเหรอวะ
ศิลปินเล่นเป็นหมา ผลงานศิลปะสุดอื้อฉาวที่เป็นแรงบันดาลใจในหนัง The Square
ในฉากงานกาลาดินเนอร์อันหรูหราในหนัง The Square ที่ศิลปินเพอร์ฟอร์แมนซ์ชายร่างกำยำผู้มีชื่อสั้นๆ ว่า “โอเล็ก” (แสดงโดย เทอร์รี โนตารี นักแสดงอเมริกันผู้มักจะแสดงเป็นสัตว์ในหนังอย่าง Planet of the Apes (2001, 2011, 2017), Avatar (2009) และ The Hobbit (2012 - 2014) เป็นอาทิ) ที่สวมบทบาทเป็นมนุษย์ลิง เข้ามาคุกคามเหล่าแขกผู้มีเกียรติและมีหน้ามีตาในวงการศิลปะร่วมสมัย จนแตกกระเจิดกระเจิงไปถ้วนหน้านั้น อันที่จริงมันได้แรงบันดาลใจมาจากเหตุการณ์จริงในวงการศิลปะ ซึ่งชื่อของศิลปินเพอร์ฟอร์แมนซ์ในหนังผู้นี้ ก็ได้แรงบันดาลใจมาจากศิลปินเพอร์ฟอร์แมนซ์ตัวจริงเสียงจริงชาวรัสเซียที่โด่งดังจากการสวมบทบาทเป็นสัตว์เดรัจฉานเช่นเดียวกัน ศิลปินผู้นั้นมีชื่อว่าโอเล็ก บอริโซวิช คูลิค (Oleg Borisovich Kulik) หรือ โอเล็ก คูลิค
ศิลปินชาวรัสเซียเชื้อสายยูเครน ผู้ทำงานศิลปะแสดงสด, ประติมากรรม, ภาพถ่าย และภัณฑารักษ์ ผู้เป็นที่รู้จักจากศิลปะการแสดงสดในชุด Mad Dog ที่ศิลปินสวมบทบาทเป็นหมา ด้วยการแก้ผ้าล่อนจ้อน คลานสี่ขา สวมปลอกคอ โยงด้วยโซ่ล่าม ให้คนจูงหรือผูกไว้กับที่ เห่าหอน แยกเขี้ยวขู่ บางครั้งถึงกับไล่กัดผู้ชมที่อยู่รายรอบ เขามักบันทึกการแสดงสดของเขาด้วยภาพถ่ายและวิดีโอ
ผลงานศิลปะการแสดงสดของเขาเป็นการสำรวจกายภาพและความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์และสัตว์เดรัจฉาน รวมถึงกระตุ้นเตือนให้ผู้ชมรำลึกถึงความเชื่อมโยงอันเก่าแก่โบราณระหว่างวัฒนธรรมและธรรมชาติ ด้วยการสื่อสารผ่านความรุนแรงป่าเถื่อน และการใช้ภาษากายที่ไม่อาจคาดเดาได้แทนการสื่อสารด้วยคำพูด
โอเล็กหวังว่าผลงานชุดนี้จะทำให้เขาเข้าถึง “จิตสำนึกที่ร่วงหล่นจากขอบเขตของความเป็นมนุษย์” เขาต้องการใช้บทบาทของศิลปินในการเป็นผู้ก่อกวนทางวัฒนธรรม ที่นำพาแสงสว่างมาสู่ความมืดบอดของความคลั่งศาสนาและความอนุรักษ์นิยมอย่างรุนแรง ที่เขารู้สึกว่ากำลังครอบงำสังคมรัสเซียอยู่ด้วยการคลานสี่ขา ใช้มือและเข่าเดินต่างเท้า และแสดงอากับกิริยาแบบหมา โอเล็กต้องการแสดงออกถึงวิกฤติของสังคมร่วมสมัย อันเป็นผลพวงมาจากการแบ่งแยกทางภาษาและวัฒนธรรมที่สร้างกำแพงกีดกั้นผู้คนออกจากกัน ดังนั้น เขาจึงลดกำแพงของความเป็นภาษาลง และแทนที่ด้วยการสื่อสารด้วยสัญชาตญาณพื้นฐานแบบเดียวกับสัตว์เดรัจฉานอย่าง “หมา”
ในปี 1997 โอเล็กแสดงนิทรรศการ I Bite America and America Bites Me (ที่เป็นการแสดงการคารวะและล้อเลียนผลงาน I Like America and America Likes Me (1974) ของศิลปินเยอรมันเรืองนาม โจเซฟ บอยส์) ในนิวยอร์ก ที่เขาเชื้อเชิญผู้ชมให้เข้าไปอยู่กับตัวเขาสวมบทบาทเป็นหมาอยู่ในกรง ด้วยร่างกายเปลือยเปล่า และไม่ได้ล่ามโซ่ ซึ่งเขาจะแสดงปฏิกิริยาโต้ตอบอันน่าตื่นตระหนกและคาดไม่ถึงต่อผู้ชมเหล่านั้น ซึ่งผู้ชมก็ได้รับอนุญาตให้สวมชุดป้องกันเอาไว้ด้วย
ผลงานศิลปะแสดงสด “ศิลปินเล่นเป็นหมา” ครั้งที่อื้อฉาวที่สุดของโอเล็ก เกิดขึ้นในนิทรรศการแสดงศิลปะกลุ่มที่พิพิธภัณฑ์ Fargfabriken ที่กรุงสต็อกโฮล์ม ประเทศสวีเดน เขาสวมบทบาทเป็นหมาที่ถูกล่ามโซ่เอาไว้ และมีป้ายเขียนเตือนว่า “อันตราย” ติดอยู่ใกล้ๆ เรื่องเกิดขึ้นเมื่อผู้ชมงานไม่ได้ใส่ใจกับป้ายที่ว่า และเดินเข้าไปใกล้ๆ โดยไม่ระวัง เขาก็พุ่งเข้ากัดคนเหล่านั้นทันที (อั๊ยย่ะ!)
ว่ากันว่า เขากัดขาของลูกสาวหัวหน้าภัณฑารักษ์ของพิพิธภัณฑ์ด้วย หนำซ้ำเขายังทำลายผลงานศิลปะของศิลปินคนอื่นๆ ที่ร่วมแสดงงานในนิทรรศการนี้จนเสียหายหลายชิ้นอีกด้วย ซึ่งผลก็คือเขาถูกแจ้งความจับเข้าซังเตไปในที่สุด
โอเล็กอ้างว่าการกระทำของเขานั้นมีเหตุผล (แบบหมาๆ) และไม่ควรถือสาหาความ เพราะอันที่จริงเขาก็ติดป้ายเตือนให้ระวังเอาไว้แล้ว แต่คนก็เลือกที่จะเพิกเฉย ไม่ใส่ใจกับมัน เขากล่าวว่า การที่เขาทำเช่นนี้ก็เพราะต้องการแสดงความโกรธของเขาที่มีต่อวิกฤติทางวัฒนธรรมในปัจจุบัน ผ่านความโกรธอันรุนแรงของหมานั่นเอง
ซึ่งเหตุการณ์ที่ว่านี้ก็เป็นแรงบันดาลใจให้กับฉากงานเลี้ยงสุดวายป่วงในหนัง The Square นั่นเอง
The Square เข้าฉายวันที่ 11 มกราคม 61 SF , Major , house rama , BKKSR และAlliance frances
บรรยายภาพ
1. MAD DOG (1994) ภาพจาก http://tsukanov-art-collection.ru/eng/picture.html?id=496&pic=4 2. MAD DOG (1994) ภาพจาก http://tsukanov-art-collection.ru/eng/picture.html?id=495&pic=4
The Square Sponsored By โก๋แก่
